Çorum da gezilecek yerler, isminden midir? bilmem Çorum bana hep İç Anadolu Bölgesinde olan bir yer gibi geliyor. Gittim o kadar gezdim, fakat hala aynı hissiyat. Karadeniz Bölgesinin bir parçası olan Çorum hem tabiatı, hem leblebisi, hemde Hitit başkenti olmasıyla oldukça önemli illerimizden birisi oldu. Nüfusu az, yeşillik alanı fazla, havası harika… Ayrıca komşuları olan Çankırı, Amasya, Kastamonu, Yozgat da gezmek için güzel yerlerden bazıları. O zaman başlayalım. Çorum da nereleri keşfetmeliyiz, mutlaka görmeden ve yapmadan dönmememiz gereken şeyler nedir?
Sayfada neler var
Hitit Başkenti Hattuşa Boğazköy
Çorum’a yakın, Boğazkale ilçesinde yer alıyor. 1986 yılında UNESCO tarafından Dünya Miras Listesi’ne alınmış. 1984 yılında Fransız gezgin tarafından keşfedilmiş güzel yerimiz. Böylelikle yapılan incelemelerde Hitit’in başkenti olduğu anlaşılmış. Hattuşa sadece Çorum için değil, Türkiyemiz için de oldukça önemli kültürel mirastır.
Hattuşa Özellikleri
Boğazkale İlçesi’ndeki Hattuşa ile Alaca İlçesi’ndeki Alacahöyük kalıntılarını kapsayan 2634 hektarlık alan, 1988 yılında Milli Park ilan edilerek bölgemizin turizm dinamiği haline getirilmiştir. Eski çağlarda etrafı 6 km’lik surlarla çevrilmiş örenyerinde bulunan çivi yazılı tablet arşivleri de UNESCO’nun Dünya belleği Listesi’nde yer almaktadır. Söz konusu tabletlerde “Bin Tanrılı şehir” olarak söz edilen Hattuşa’da bugüne kadar saray ve tapınaklar, binlerce tablet, çoğu günümüze kadar oldukça sağlam durumda gelmiş olan anıtsal kapılar (Aslanlı Kapı, Kral Kapı, Yerkapı), kralların ikamet ettiği Büyükkale Saray Kompleksi, Aşağı Şehir’de ülkenin en yüksek tanrıları olan Fırtına Tanrısı Teşup ile Arinna’nın Güneş Tanrıçası’na adanmış olan Büyük Tapınak, Hitit Büyük Kralı II. Şuppiluliuma’nın yaptığı işleri anlatan yazıtın bulunduğu Hiyeroglifli Oda, devasa boyutlarda tahıl ambarları, kısmen silinen Hititlere ait en uzun hiyeroglif yazıyı içeren Nişantepe Yazıtı gibi çok sayıda yapı açığa çıkarılmıştır. 2007 yılında tamamlanan sur duvarı canlandırması, döneme ait kil yapı tarzıyla türünün nadir örneklerinden biridir. https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/corum/gezilecekyer/hattusa
Yazılı Kaya Tapınağı
Hattuşa’nın en dikkat çekici yeri Yazılı Kaya Tapınağıdır. Özellikle ilkbahardaki yeni yıl kutlamaları için kullanılan bu açık hava tapınağında, ülkenin önemli tanrı ve tanrıçaları sıra halinde kayaya kabartma olarak işlenmiştir. A ve B Odaları olmak üzere iki bölüm halinde gezilebilen Yazılıkaya, görkemli kaya betimlemeleri ile Hitit pantheonunu yansıtmaktadır. A Odasının ilk figürleri olan on iki yeraltı tanrısı kabartmasında, Arka duvarındaki ana konu Tanrı Teşup ile Tanrıça Hepat’ın karşılaşmasıdır. Hava Tanrısı Teşup figürü iki dağ tanrısının üzerinde durmaktadır ve elinde büyük bir topuz bulunmaktadır. Hava Tanrısının arkasında olasılıkla Hatti ülkesinin hava tanrısı ile tanrı Kumarbi görülmektedir. Güneş Tanrıçası Hepat, pileli uzun elbisesi ve yüksek başlığı ile görülür. Tanrıça dört dağ kütlesine basan bir yaban kedisinin üzerinde durmaktadır. Tanrıça figürlerinin sonunda, ana sahnenin karşısında bu açık hava tapınağının en büyük figürü IV. Tuthaliya bulunmaktadır. B Odası, 18 m uzunluğunda dar bir odadır..https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/corum/gezilecekyer/yazilikaya-acikhava-tapinagi
Alacahöyük Müze ve Ören Yeri
Ders kitaplarında bol bol gördüğümüz o geyikli motifin çıktığı yer 🙂 Çorum’un Alaca İlçesi, Alacahöyük Beldesi’nde yer alır. Hititlerin önemli bir kült ve sanat merkezi olan ve 1935 yılında başlayan kazılarda 4 uygarlık açığa çıkarılmıştır.
Alacahöyük’te 1. uygarlık çağı, Hellenistik, Roma, Bizans, Selçuklu-Osmanlı dönemleri ile temsil edilmektedir. 1. kültür katta, Geç Frig çağında höyüğün her yanı iskân edilmiştir. Bu katta küçük evlerden oluşan yerleşimler bulunmuştur.
Alacahöyüğün 2. katını: Mabed, büyük yapılar, özel-blok evler, sokaklar, büyük küçük su kanalları, şehir suru, biri kabartmalı ortastadlarla süslü sfenkslerden oluşmaktadır.Kalker temel üzerine andezit bloklarla inşa edilmiş olan Sfenksli Kapının genişliği 10 metredir ve büyük mabedin anıtsal geçididir.https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/corum/gezilecekyer/alacahoyuk-muze-ve-orenyeri
Alacahöyük 3. ve 4. Katmanı
Alacahöyük 3. uygarlık katını Eski Tunç Çağı (MÖ 2500-2000) oluşturur. Hitit kültürüne kaynaklık eden kültürlerin önde geleni olan yerli Hatti uygarlığı’nın aydınlanmasında çok katkıları olan Alacahöyük Eski Tunç Çağı hanedan mezarları, bu çağın en önemli buluntularıdır. İntramural mezarlar özel olarak ayrılmış bir alanda toplanmıştır. Dört yanı taşla örülmüş dikdörtgen mezarlar ahşap hatıllarla (kiriş) kapatılmış, damları üzerine kurban edilmiş sığır başları, bacakları yerleştirilmiştir.
4. kültür katını oluşturan Geç Kalkolitik Çağ ana toprak üzerine kurulmuş ilk uygarlıktır.https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/corum/gezilecekyer/alacahoyuk-muze-ve-orenyeri
İskilip Kaya Mezarları
Özellikle Amasya da gördüğüm kaya mezarlıkları çok etkileyiciydi. Burada da farklı boyut ve tarzda mezarlar karşımıza çıktı. İskilip merkezde 100m yükseklikte Roma Dönemine ait mezarlar, güney ve kuzey tarafa yayılmış. Güney tarafta bulunan kaya mezarı, üçgen alınlığa sahip, iki sütunla ayakta duran, üçgen alınlığın üzerinde aslan figürleri barındıran özel bir mezar.
Çorum Kalesi
Şehir merkezinde yer alan ve Selçuklu mimari özelliği taşıyan Çorum Kalesi’ne ait ilk yazılı belgeler M.S. 1571 tarihlidir. M.S. 1577 tarihli bir belgede kaleden Sultan Süleyman Hayratı olarak söz edilmektedir. 16 yy. da Çorum’a gelen Evliya Çelebi şehrin kıble yönündeki kalenin Sultan Kılıçarslan tarafından inşa edilmiş bir Selçuklu yapısı olduğunu söyler. Kare planlı olan kalede, yapı malzemesi olarak kesme taş, moloz taş ve Roma-Bizans dönemlerine ait devşirme taşlar da kullanılmıştır. Kalenin dört köşesinde birer burç ve kuzey cephede kapı ile birlikte üç olmak üzere her cephede ikişer dikdörtgen çıkıntı bulunmaktadır. Kale içinde küçük bir cami ile kırk iki adet konut yer almaktadır. https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/corum/gezilecekyer/corum-kalesi
Çorum Saat Kulesi
Hemen hemen her ilin saat kulesi var. Mesala İzmit’in, mesala güzel İzmir’in. Şehirlerine özgü dokusu simge haline geliyor. Çorum Saat kulesi ise minare stilinde yapılmıştır. Beşiktaş Muhafızı Çorumlu Yedi-Sekiz Hasan Paşa tarafından 1894 yılında yaptırılmış. Sarı renkli kesme kum taşından yapılan kuleye, sekizgen kaideden Türk üçgeni motifli bir papuç ila gövdeye geçirilmiş. Üzeri kurşun kubbeyle örtülü olan kulenin dört bir tarafında saat kadranı yerleşmiş. Şerefe bölümüne yuvarlak kemerli kapıdan 81 basamaklı merdivenle çıkılmaktadır.
Çorum Müzesi
1968 yılından itibaren 33 yıl hizmet veren müze binası, Çorum’da son yıllarda hareketlilik kazanan arkeolojik kazılar ve elde edilen eserlerin yoğunluğu nedeniyle ihtiyaca cevap veremez duruma gelmiştir. Bunun üzerine Çorum Endüstri Meslek Lisesi yanında bulunan, H.1332 yılına tarihlenen ve yapıldığı günden bu yana Hastane, Ziraat Mektebi, Makine Meslek Yüksek Okulu olarak hizmet veren bina, 1986 yılında Yeni Çorum Müze binası olarak fonksiyona edilmek üzere Milli Eğitim Bakanlığından devralınmıştır. 1988 yılında yangın geçiren bina, 1989 yılında Müze hizmet binası olarak kullanılmak üzere restore edilmeye başlanmıştır. Restorasyon çalışmaları tamamlanan yeni Çorum müzesi 11.03.2003 tarihinde ziyarete açılmıştır. http://www.corumkulturturizm.gov.tr/TR-58707/muzeler.html
Kargı Yaylası
Tarihe biraz ara verip muhteşem doğa ile baş başa kalmanın tam sırası. Karadeniz Bölgesinin her ili kendini belli ediyor. Yeşilin her tonunu görüyoruz. Oksijen fazlası, çay molası, belki de manzara eşliğinde yemek. Hiçte zor değil. Gezmek yorulmak demek ama bir o kadar dinlenmek de demek. Tarihi içimize çektik yorulduk, ama doğaya çıktık sindirdik rahatladık. Yaylaların sıralanmış görüntüsü mest etti. Yöreye özgü bitki örtüsü, göletlerde yetişen alabalıklar..burası görmeye değer.
İncesu Kanyonu
İncesu Kanyonu Ortaköy İlçesi İncesu Köyündedir. Özellikle tek giriş ve çıkışı bulunan İncesu Kanyonu, 12.5 km uzunluğundadır.Genişlik 40-60 metre arasında değişmektedir.Kanyonun her iki yamacı sarp kayalık olup, yer yer ormanlık alanlara rastlamak mümkündür. Kanyon rafting ve trekking sporları için uygun özellikler taşımaktadır. Bir doğa harikası olan kanyon, görülmeye değer bir yerdir. https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/corum/gezilecekyer/ncesu-kanyonu
Hıdırlık Camii
Hıdırlık Mevkiinde yer almaktadır. Rivayete göre Hz. Peygamberin dostlarından ve ona hizmet edenlerden Suheybi Rumi’ye saygı nişanesi olarak yaptırılan eski camiinin üzerine Hıdıroğlu Hayrettin tarafından 1889’da yaptırılmıştır. Caminin içindeki türbede sahabeden Suheybi Rumi ve Ubeyd (Ubid) Gazi Makamları; Caminin batısında, bahçe içinde yer alan türbede ise Kerebi Gazi’nin Makamı bulunmaktadır. Hıdırlık Camisinde bulunan bu sahabe türbeleri, Çorum’da saygı gösterilen, özellikle kandil gecelerinde, gelin alma ve sünnet törenlerinde en çok ziyaret edilen mekanlardır. Hıdrellez şenlikleri de bu mekânın çevresinde bulunan yeşil alanda yapılmaktadır. https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/corum/gezilecekyer/hidirlik
Çorum da Gezilecek Diğer Yerler
- Susuz Şelale
- Tarihi Ali Paşa Hamamı
- Şapinuva Ören Yeri
- Delice Irmağı
- Aydıncık Kazankaya Kanyonu
Çorum’un Neyi Meşhur
Tabiki Leblebisi meşhur. Toz haline getirilerek de satılıyor. Bir fabrikasına gittik, orada çikolatalı, susamlı, çeşitli baharatlı ne arasanız var. Çorum Mantısı da yine vazgeçilmezlerden.
