Kars da gezilecek yerler, Kars şehri askeri bir kale olarak 1750 metre yükseklikte bir platoya kurulmuştur. Yüksekliğinden dolayı yaz kış soğuk baskın. Kars denince benim aklıma kaşarı geliyor birde balı. Çok uzaklardan sevdiğim lezzetlerin tadı iyici meyletiyor gezmeye 🙂 Sabah erkenden kalkıp yürüyoruz boylu boyunca. Kar azalmış merkezde ama başımızı kaldırıp karşı dağlara bakınca Ağrı’yı anımsıyoruz hemen. Çok fazla üşütmeden başlıyoruz gezme maratonuna.
Sayfada neler var
Kars Kalesi
Bütün ihtişamıyla bizleri çekiyor yanına. Saltukoğulları’ndan Melik İzzettin Saltuk’un veziri Firuz Akay tarafından yaptırılmış, yalnız 1386 yılında Timur orduları tarafından şehir ve kale tahrip edilmiş, yıkılmış. Sonra da uzun zaman bu kale kaderine terk edilmiş. 2. Sultan Murat daha fazla dayanamayıp kaleyi 1579 yılında inşa ettirmiş. Kale içinde 12. yüzyıldan kalma Celal Baba türbesi, askeri koğuşlar, tarlalar, cephanelik ve bir de mescit yer alıyor. Kale dış duvarı bazalt taştan yapılmış, istinat duvarları ile çevrilidir. 3 büyük kapısı yer alır. Bunlar; Sukapısı(batıda), Kağızman Kapısı(Ortakapı), Behram Kapısı.
Kalenin kuzeydeki ana giriş kapısı kale önündeki boşluğa açılmaktadır. Bu yapılar arasında kalenin en yüksek noktası olan kale burcuna doğru taş döşemeli bir cadde mevcut olup caddenin bitiminden itibaren merdivenlerle kale burcuna ulaşılmaktadır. Sit alanı olarak ilan edilen Kars Kalesi Kentten bakıldığında etkileyici bir görünüme sahiptir. http://www.kars.gov.tr/kars-kalesi
Taş Köprü
Köprümüz kalenin yenilenme çalışmalarında 1579 yılında sultanın emriyle eklenmiş fakat depremde yıkılmış. Daha sora Kars da yaşayan ileri gelenler tarafından tekrar yaptırılmış. Burada iç acıtan detaylarda var. Ermenilerin işgali sırasında taş köprüye kazınmış yazıları görmek mümkün.
Kars çayının dere içi mahallesine akan kısmında Kale içi Mahallesi ile Sukapı Mahallesini ayıran dar boğaz üzerinde Lala Mustafa Paşa tarafından yaptırılan üç tonoz kemerli olarak yaptırılan köprünün tamamı düzgün kesme bazalt taşından yapılmış olup daha sonra bir kısmı yıkılan köprüyü Karahanoğlu Hacı Ebübekir 1725 yılında yeniden yaptırmıştır. https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/kars/gezilecekyer/tas-kopru
Namık Kemal Evi
Taş Köprü’nün hemen karşısında yer alan Namık Kemal’in bir süre kaldığı evi görmeden dönmüyoruz. Namık Kemal Genç Osmanlı Hareketi mensubu ünlü gazeteci yazardır. Bu evde şömine, kapı gibi yerler orijinal haliyle duruyor. Biraz soluk alıp acaba neler konuşulmuştur bu evde, neler yaşanmıştır diye düşünmeden edemiyoruz. Bugün burada çeşitli kurslarla öğrencilerimiz sanat ağırlıklı eğitimler alıyor. Bugün bile dokusu bozulmadan devam ediyor geleceğe.
12 Havariler Kilisesi-Kümbet Camii
Doğunun Ayasofya’sı olarak bilinen Havariler Kilisesi, Kars Kalesinin güney yamacında, Kale İçi Mahallesinde bulunur. Şehirdeki Ermeni kiliselerinden birisi olup Bagratlı Krallığı döneminde Kral Abbas tarafından MS 932-937 yılları arasında yaptırılmıştır. Her dönemde farklı dinler çerçevesinde şekillense de en sonunda Camii olarak günümüze ulaşmış.
Kilise merkezi planlı olup dört yonca yaprağını andıran, dört nişle genişleyen dik açılı bir mekana sahiptir. Daha sonra 1064 yılında Müslüman egemenliğine geçen yöredeki bu kilise camiye dönüştürülerek Kümbet Camisi adını almıştır. Bölge Rus hakimiyetine girince camii Rus Ortodoks Kilisesine çevrilmiş, 1918 yılında Türk hakimiyetine girince yeniden camiye çevrilmiştir. 1964 yılında ise müzeye dönüştürülerek, Kars´ta yapılan kazılardan elde edilen tarihi eserler burada sergilenmeye başlanmıştır. Kars Müzesi adıyla da bilinen bu eski ibadethane, bu işlevini 1981 yılına kadar sürdürmüştür. 1993 yılından bu yana yine cami olarak kullanılmaktadır. https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/kars/gezilecekyer/12-havarler-klses
Fethiye Camii
Yine bir kiliseden camiye dönmüş eser daha. Rusya’nın kars işgalinden sonra yaptırılan havariler kilisesi, dikdörtgen planlı olup kesme taştan yapılmıştır. Kapı girişlerinde sağ ve solda hareketlilik kazandırmak amacıyla sütunlar yerleştirilmiş. Yapının cephelerinde çıkıntı, üzeri çatı ile örtülü bölümler yer alıyor. Çatı ile dış cephe arasında boşluk kalan yerlere pencere açılmış. İç mekan ise geniş bir tavandan oluşuyor ve geometrik şekillerle hareketlilik devam ettiriliyor. İç kısmını çevreleyen bir balkonu var.
Kars Müzesi
Kars’ta ilk olarak 1959 yılında müze memurluğu kurulmuştur. Daha sonra, arkeolojik kazıların ardından eser sayısının çoğalmasıyla birlikte 1964 Kümbet Camii müzeye dönüştürüldü. 1978 yılında daha büyük bir müzeye gereksinim duyularak, 1981´de açılışı yapılan Modern Kars Müzesi günümüzdeki arkeolojik, etnografik ve taş eserlerin sergilendiği önemli müzeler arasında yer almaktadır. https://www.muze.gov.tr/tr/muzeler/kars-muzesi
Ani Harabeleri
Son zamanlarda Doğu Ekspres ile seyahat eden insanlarımız hiç de az değil. Bir de güzel güzel fotoğraflar paylaşıyorlar insanın canı gitmek istiyor. Hızlı trenle Ankara’dan çıkan doğu ekspres’i Kırıkkale, Kayseri, Sivas, Erzincan, Erzurum, Kars ana hattında sefer yapıyor. 1310 km’lik yolu 24.5 saatte (1.gün 30 dakika) tamamlıyorlar. Bizde bu hattı takip ettik ama otobüsle 🙂 geze geze kars’a gelmiştik şimdi ise en özel yerindeyiz Ani Harabelerinde.
Ani Antik Kenti
Kars şehrinin güneydoğusunda, şehir merkezinden 42 kilometre uzaklıktaki Ocaklı Köyü sınırları içinde bulunan Ani Ören Yeri, yerleşim ve savunmaya çok elverişli topografyası nedeniyle tarih öncesi dönemlerden itibaren çeşitli kültürlere ev sahipliği yapmıştır. Ortaçağ Döneminde önemli bir ticaret yolu olan İpek Yolu’nun Kafkaslardan Anadolu’ya ilk giriş noktasında kurulmuş olan kent, bu dönemde büyük bir gelişme göstererek bölgenin politik, kültürel ve ekonomik merkezi konumuna yükselmiştir. Ani, büyük oranda ayakta kalmış olan etkileyici surları, dini ve sivil mimarlık örnekleri ve şehir planlaması ile Ortaçağ kentinin bir özeti niteliğindedir. Ani’de tarih boyunca süren çok kültürlülük buradaki dini ve sivil mimarinin biçimlenmesinde de etkili olmuştur. Ateşgede Tapınağı, çeşitli plandaki kiliseler ve Selçuklu Dönemine ait cami gibi farklı dinlere ait yapıları bir arada bulunduran Ani, çok kültürlü bir yapıya sahip ticaret kenti olarak Ortaçağ Dönemi mimarlık ve şehircilik tarihi içinde de özel bir konuma sahiptir. http://www.kulturvarliklari.gov.tr/TR-45340/ani-tarihi-kenti-kars.html
Sarıkamış Kayak Merkezi
Kar kalitesi açısından önem kazanmıştır. Çamlar arasında toplam 12 kilometreyi bulan 5 etaplı piste sahip 2500 rakımlı Cıbıltepe’nin muhteşem bir doğal güzelliği vardır. Cıbıltepe’nin kristal karla kaplı olması ise onu kayakçılar açısından daha cazip hale getiriyor. Kayak alanı 2100 -2634 metre yükseklikleri arasında, Sarıçam ormanları içerisinde yer almaktadır. Normal kış koşullarında 1.5 metre dolayında olan kar, kayak sporu için oldukça elverişli ve sadece Alplerde olan kristal kar özelliği göstermektedir. Sarıkamış’ta kayak için en uygun zaman 20 Aralık-20 Mart tarihleri arasıdır.https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/kars/gezilecekyer/sarikamis
Sarıkamış ve çevresi; Kayak Merkezinde ikisi devlet konuk evi olmak üzere konaklama yerleri bulunmaktadır. Tesislerde kayak öğretmeni ve kiralık kayak malzemesi temini mümkündür. İlk yardım, güvenlik ve sağlık hizmetleri verilmektedir. Sarıkamış ilçesindeki konaklama yerleri ve hastanelerden istifade edilmektedir. https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/kars/gezilecekyer/sarikamis
Sarıkamış Şehitliği
Yapı olarak diğer şehitliklere benziyor. Şehitliğe adım attığınız an itibariyle hüzün her tarafınızı sarıyor. Şu an yazmak bile beni üzüyor. Zaten burayı gezerken kimseden ses çıkmıyor. 1914 yılında 60 bini donarak olmak üzere 78 bin şehit verdiğimiz bu toprakta nefes almak zor. Bizlere vatan bırakmak için şehit olmuş askerlerimizi rahmetle anıyoruz…
Kars da Gezilecek Diğer Yerler
- Kars Harp Tarihi Müzesi Kanlı Tabya Kafkas Cephesi
- Hasan Harakani Türbesi
- Gazi Ahmet Muhtar Paşa Konağı ve Sanat Galerisi
- Evliya Cami
- Mazlum Ağa Hamamı
Kars’ın Neyi Meşhur
En başta belirttiğim gibi Kars Kaşarı meşhur ve Kars Balı da hiç fena değil. Ayrıca yöresel yemekleri Umaç Helvası, Kaz Dolması yine meşhur olanlardan.
