Trabzon da gezilecek yerler, yeşilin mavinin birbiriyle bütünleştiği yerdeyim bugün. Almışım elime kahvemi, gecenin siyahlığında, cırcır böceklerinin şarkılarıyla keyiflendikçe keyifleniyorum. Şu an nasıl da yapmak isterdim bunu. Trabzonlu olarak bir çok kez gittim memleketime. Yaz geldin mi özlüyorum, teselliyi İstanbul’un çıkışında Beykoz da, Sarıyer de arıyorum. Kısa bir süreliğine mutlu ediyor tabi doğa, ama akşam olunca yine aynı özlem. Herkesin kaçmak istediği bir yer benim memleketim diyorum, şimdilik rahat 🙂 Trabzon manzara şehri, keyif yapmak isteyenlerin gitmesi gereken bir yer, tarihi de oldun mu turların en başında geliyor. Sürmene’si, Manastırı, Köşkü, denizinin karasıyla Trabzon gezi notlarıma başlıyorum..
Sayfada neler var
Sümela Manastırı
Daha önce ki yazılarımda bu muhteşem yerden bahsetmiştim. Ayrıntılarıyla okumak isterseniz aşağıda linkini vereceğim. Sümela Manastırı’nın Bizans İmparatoru I. Theodosius zamanında (375–395) Atina’dan gelen Barnabas ve Sophronios isimli iki rahip tarafından kurulduğu düşünülür, efsane olarak da anlatılır. Sümela, manastır işlevini 1923 yılına kadar sürdürdü.
Yapı esas olarak ana kaya kilisesi, birkaç şapel, mutfak, öğrenci odaları, misafirhane, kütüphane ile kutsal ayazmadan oluşur. 2010 yılında bu ayazmada ayin yapılmıştır. Bu yapılar topluluğu oldukça geniş bir alan üzerine yayılır. Manastırın girişinde su getirdiği anlaşılan büyük su kemeri yamaca yaslanmış durumdadır. Çok gözlü olan bu kemerin bugün büyük bir bölümü yıkılmıştır. Avlunun etrafındaki binalar içindeki dolaplar, hücreler, ocaklarda Türk sanatının etkileri de görülür. Bu zamana kadar birçok restorasyon çalışmaları yapılmış ve sonunda günümüzde ki halini almıştır. Hala gerçek görünüme uymayan yerler varsa yılların azizliği ve insanların acımasızca yağmalamalarındandır. http://hepgezsem.com/2019/sumela-manastiri/karadeniz/
Atatürk Köşkü
Gördüğüm en güzel köşklerden birisiydi. Her yerinde çiçekler açmış, huzur gibi.
Trabzon’a hakim Soğuksu sırtlarında, çam ormanları içinde yer alan bina, Kostantin Kabayanidis tarafından 1890 yılında yazlık olarak yaptırılmıştır. Avrupa ve Batı Rönesans mimarisinin etkilerini taşıyan binada büyük ve gösterişli Avrupa simgeleri kullanılmıştır. Köşkün dış cephesi taş işçiliği göstermekte olup, iç cephesi Bağdadî tekniğindedir. Yerler yine aynı akımın etkisi olarak dönemin fayanslarıyla döşenmiştir.http://www.kulturvarliklari.gov.tr/TR-44047/trabzon-ataturk-kosku-muzesi.html
Atatürk, 15-17 Eylül 1924 tarihlerinde Trabzon’u ilk kez onurlandırdığında bu gün Trabzon Müzesi olarak düzenlenen konakta ağırlanmıştır.15 Eylül günü Soğuksu semtine yaptığı gezintide Köşkü görmüş ve çok beğenmiştir. 27–29 Kasım 1930 tarihlerinde Trabzon’u ikinci kez onurlandırdığında da Eski Türk Ocağı binasında ağırlanmıştır. Şimdilerde Müze halinde, Trabzon’da en çok ziyaret edilen yerlerden birisi.
Ayasofya Müzesi
Geç Bizans kiliselerinin güzel bir örneği olan yapı, kare-haç planlıdır ve yüksek bir merkezi kubbeye sahiptir. Nartex denilen giriş holüne sahip olan bina üç neflidir. Neflerden ortadaki beş köşeli, yanlardakiler ise yuvarlak bir apsisle son bulmaktadır. Nartex’in üzerinde şapel vardır. Yapının kuzey, batı ve güneyinde üç revaklı giriş bulunmaktadır.
Kubbe ve kasnağı on iki köşelidir. Kubbe mono blok dört mermer sütun, kemerler ve pandantiflerle taşınmaktadır. Yapı ana kubbenin etrafında değişik tonozlarla örtülmüş, çatı farklı yükseklikler verilerek kiremitle kaplanmıştır. http://www.trabzonkulturturizm.gov.tr/TR-57783/ayasofya-muzesi.html
Trabzon Müzesi-Kostaki Konağı
Trabzon Müzesi olarak düzenlenen konak, Zeytinlik Caddesi’nde 1900’lü (1898-1913) yılları başlarında Banker Kostaki Teophylaktos tarafından konut olarak yaptırılmıştır. Konağın mimarlarının İtalyan olduğu belirlenen yapıda kullanılan bir çok malzemenin İtalya’dan getirildiği bilinmektedir. Kostaki Teophylaktos 1917 yılında iflas edince, bu yapıyla birlikte bütün mal varlığına haciz konulmuş ve konak Nemlioğlu ailesi tarafından satın alınmıştır. 15-17 Eylül 1924 tarihinde Trabzon’u ilk ziyaretinde ulu önder Atatürk eşi Latife Hanım ve beraberindeki heyetle birlikte bu konakta misafir edilmişlerdir.
Trabzon Valisi Ali Galip Bey zamanında 1927-1932 yıllarında 25.000 TL bedelle kamulaştırılarak, 1927-1931 yılları arasında Hükümet Konağı, 1931-1937 yılları arasında Müfettişlik binası olarak kullanılmıştır. Konağın bodrum katı; Arkeolojik Eserler Seksiyonu, zemin katı; Konak Teşhiri, birinci katı; Etnoğrafik Eserler seksiyonu ve asma katı İdari Bölüm olarak düzenlenmiştir. https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/trabzon/gezilecekyer/trabzon-muzesi
Trabzon Kalesi
Trabzon il merkezinde Ortahisar mevkiinde bulunmaktadır.Trabzon Kalesinin günümüze kadar korunarak gelmiş olan surları şehrin eski yapılarını oluşturur. Bugünkü surların en eski bölümü MÖ 4. yüzyıl Roma Dönemi’ne tarihlenmektedir. Bu yüzyılda şehri gören Ksenephon surların varlığından söz etmektedir.
Trabzon surları Yukarı Hisar, İç Kale, Orta Hisar ve Aşağı Hisar olmak üzere üç bölüme ayrılmaktadır. Tabakhane ve Zağnos vadileri arasındaki yüksek kaya kitlesi üzerine kurulmuştur. Bu bölüm kalenin en eski bölümünü meydana getirmekte ve kaba olarak bir yamuğa benzemektedir. Şehrin adının bu trapez (trapezius) yamuk şeklinden geldiği düşünülmektedir. https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/trabzon/gezilecekyer/trabzon-kalesi
Amenapırgiç Manastırı
Amenapırgiç Ermeni Kilisesi veya Kaymaklı Manastırı, 15. yüzyılda kurulmuş ve Trabzon’da yer almış olan tarihî Ermeni manastırı.
Gülbahar Hatun Cami
Yavuz Sultan Selimin annesi Gülbahar Hatun’un hatırası için Orta Hisar’ın batısında, Zağnos Köprüsü’nün yakınında bir külliye içerisinde yapılmıştır.Külliyeden cami ile türbe günümüze gelebilmiş; imaret, medrese, hamam ve mektep yıkılmıştır. Kaynaklar bu eserin, 1514 yılında yaptırıldığını göstermektedir. Caminin inşa kitabesi yoktur. Cami erken devir Osmanlı mimarisinde ayrı bir plan tipi oluşturan Zaviyeli Camiler grubuna girmektedir. Duvar işçiliği özenlidir. Pencereler, son cemaat mahalli, kemerleri ve minarede koyu gri ve sarımsı beyaz taş kullanılmıştır. https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/trabzon/gezilecekyer/gulbaharhatun-camii
Yeni Cuma Cami
Yeni Cuma Camii Trabzon’un kurtarıcı ve koruyucu azizi Eugenios’a ithaf edilmiştir. İlk kilisenin ne zaman yapıldığı bilinmemektedir. Araştırmacılar ilk yapının bazilika olduğunu belirtmektedir. Ayrıca 1291 yılına ait bir kitabe bulunmuştur. Yapının bugün narteksi yoktur. Üç nefli ve üç apsislidir. Orta apsisin dışında kartal ve Güvercin kabartmalarına yer verilmiştir. Trabzon’un fethinden sonra camiye çevrilen yapıya kuzey giriş kısmı ile minare ilave edilmiştir. Büyük apsisten bir giriş daha açılmıştır. Taştan yapılan mihrap barok karakterlidir. Minberi ahşaptan yapılmış olup sade bırakılmıştır. Mahfilde iyi bir ahşap işçilik görülür. Bu ilavelerden başka caminin içinde çok değerli kalem işi süslemeler vardır. https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/trabzon/gezilecekyer/yeni-cuma-camii
Çarşı Cami
Trabzon’un Çarşı mahallesi Kemeraltı mevkiinde yer alır. Cami, uzun yıllar Trabzon’da valilik yapmış Hazinedarzade Osman Paşa tarafından H.1225, M.1839 yılında yaptırılmıştır. Caminin kurulduğu saha eğimli olduğu için kuzey cephesinde son cemaat mahallinin altına dükkanlar yerleştirilmiştir. Şehrin en büyük camisidir. Yapıda muntazam bir taş işçiliği göze çarpar. Kapı ve pencere silmelerinde barok süslemeli bordürler görülür. Cami, son cemaat mahalli üç bölümlü, kubbeli dört sütunun arasına yerleştirilen ince perde duvarlı ampir bir revaktan meydana gelmektedir. https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/trabzon/gezilecekyer/carsi-camii
Kanuni Evi
1495 yılında Trabzon’da doğan Kanuni Sultan Süleyman, 1509 yılında Trabzon’dan ayrılmıştır. Babaannesinin ölümü ardından Kanuni 9-10 yaşlarında idi. 15 yaşına kadar Trabzon’da yaşadığı biliniyor. Batılıların “Muhteşem Süleyman” olarak adlandırdığı Kanuni Dönemi, Osmanlı İmparatorluğunun en parlak dönemi olarak tarihe altın harflerle geçti. Ordu ve donanmayı, dünyanın en güçlü ve modern kurumu haline getirdi. İmparatorluk toprakları ve ünü üç kıta’ya yayıldı. Sultan Süleyman; yönetim, ordu ve maliye alanlarında geniş düzenlemeler içeren kanunlar ortaya koyduğu için “Kanuni” lakabıyla anıldı.
Uzungöl
Yediden yetmişe herkesin dilinde olan yerden kısaca bahsedelim. Uuznca bir göl, yeşilimtrak rengini almış. Girişte bisiklet kiralayan yerler var, sağ tarafta alışveriş yapabileceğiniz küçük çaplı mekanlarla dolu. Gölün etrafı parkur. Karşısında bolca restoran ve oteller var. Bisikletle ilerlemek en mantıklısı, göl ve yürüyüş alanları oldukça büyük. İlerledikçe ahşap konaklar, evler var. Geçiş köprüsü bulunuyor. Bol bol fotoğraf çekip gölün tadını çıkarıyoruz. Etrafında çeşitli ağaçlar, güzel yollar geziyi kolaylaştırıyor. Biraz tuzlu cafeleri, oteller zaten uçmuş. Trabzon da en çok ziyaret edilen yerlerin başlarında geliyor. Yabancı turist dolu o taraflarda. Sonuç olarak mutlaka gezilecek yerler listenize burayı da almayı unutmayın.
Trabzon Sürmene
Yine turların gözdelerinden birisi Sürmene. Birbirinden değişik bıçaklarıyla ünlü burası. Bir girdik mekana, bıçak alanlar mı arasınız, kılıç alanlar mı? ve hatta balta alanlar bile oldu 🙂 Hediyelik eşya almak için güzel yerlerden.
Trabzon’da Gezilecek Diğer Yerler
Çok büyük ve dağınık bir yere sahip Trabzon, bir günde her yerini gezmeniz imkansız. Yukarıda anlattığım yerler sığdırılabilir.
- Yaylaları, özellikle tur ile gidenlerin önceliği buraları. Yaylaları birbirinden güzel. Geçici minik evler, gaz lambaları eşliğinde sohbetlerin tadına doyum olmuyor.
- Fatih Cami
- İskenderpaşa Cami
- Ak Cami
- İçkale Cami
- İsmail Hakkı Berkmen Tarih Merkezi
- Yoros Burnu
- EYOF Parkı
- Fatih Hamamı
- Santa Maria Kilisesi
- Botanik Park- Eko Park
- Sera Gölü
Trabzon’un Neyi Meşhur
Say say bitmez. Karalahana Sarması ve Çorbası, Mısır Ekmeği, Trabzon Ekmeği, Kuymağı, Hamsinin her çeşidi, Coşandere’nin Alabalıkları, Kayganası, Hamsiköy’ün Sütlacı, Peştemal’ı, Kemençe’si yok yok. Trabzon’da aç kalmak imkansız.
